Dolar Amerika’da enflasyonun gerilemeye başlamasıyla Bir arada düşüşe geçti. Amerikan Merkez Bankası (FED) enflasyonu geriletebilmek için mart ayından bu yana nema artırımı üzerine nema artırımı yapmıştı. O artırımlar nedeniyle dolar bu Yıl başta Euro olmak üzere Tüm paralar karşısında değer kazandı. FED’in toplamda yüzde 3.75’i bulan (375 baz puan) nema artırımları Son tesirini gösterdi ve bir Aralık yüzde 9.1’e kadar yükselen tüketici enflasyonu geçen ay yüzde 7.7’ye geriledi.
Başta Euro olmak üzere geçtiğimiz aylarda dolar karşısında şaşırtan ölçüde değer yitiren paraların bu beklentiyle dolar karşısında bir ölçü değer kazanması nihayet derece olağan olduğuna değinen Kamu TV müellifi barış Soydan,“TL çok bedelli, düzeltme kaçınılmaz”başlıklı yazısında şunları kaydetti:
‘YÜKSEK ENFLASYON VE YÜKSEK CARİ AÇIK’
“Ama Türk Lirası’nın değer kazanması olağan değil. Zira Türkiye’de, öteki ülkelerde olmayan iki şey var: Yüksek enflasyon ve yüksek cari açık.
Genel unsur: Bir ülkenin Nakit ünitesi o ülkenin enflasyonu kadar (Daha doğrusu ticaret ortaklarıyla ortasındaki enflasyon farkı kadar) değer kaybeder. Şayet bu türlü olmaz, değer kaybı enflasyondan Fazla daha az gerçekleşirse ne olur? Nakit ünitesi nominal olarak değer kaybediyor gözükse de gerçek olarak kıymetlenir. İşte şu anda TL’nin başına gelen bu.
Bizim için Kıymetli olan, hür piyasadaki döviz kuru. lakin ihracatçılar için gerçek kur Fazla kıymetli. Şayet üretim maliyetiniz yüzde 157 artmışken (Türkiye’nin yıllık Müstahsil enflasyonu oranı) Türk Lirası yalnızca yüzde 40 civarında değer kaybetmişse, ihraç ettiğiniz eserin dolar yahut Euro fiyatına artırım yapmanız kaçınılmaz demektir. aykırı takdirde ziyan edersiniz.
Fakat milletlerarası pazarlarda artırım yapmak da kolay değil. Çünkü rakiplerinizin ülkelerinde enflasyon Türkiye’den Fazla daha az. O nedenle eski fiyattan satmaya devam ediyorlar. Ne olacak artık?
Türkiye’nin ithalatı yılbaşından beri her ay yüzde 40-45 ortasında artarken İhracat artış oranı yüzde 10’un altına indi. Nedenlerinden biri işte bu. TL’nin gerçek olarak pahalanması. Bunun sonucunda ihracatçıların rekabet güçlerinin azalması…
‘YILI 50 MİLYAR DOLAR CİVARINDA BİR AÇIKLA KAPATACAĞIZ’
Türkiye geçen yılın tamamında 14 milyar dolar cari Aleni vermişti. Bu yılın birinci dokuz ayında cari Aleni 40 milyar doları buldu. Yılı 50 milyar dolar civarında bir açıkla kapatacağız. Cari Aleni neden patladı? İktidara soracak olursanız petrol fiyatındaki artış yüzünden. Halbuki gördüğümüz üzere petroldeki artışın yanı Dizi TL’nin gerçek olarak pahalanması de tesirli. (Bu ortada dünya iktisadının yavaşlaması da elbette ihracatı Olumsuz etkiliyor.)
Eskiden cari açığı uzun vadeli yahut kısa vadeli yabancı kapital yatırımlarıyla finanse ederdik. lakin yabancılar artık Türkiye’ye gelmiyor. Bu durumda geriye kalıyor Merkez Bankası’nın rezervleri ile kaynağı meçhul para…
“…TÜRKİYE CARİ AÇIĞI BU TÜRLÜ KAPATTI”
Merkez Bankası’nın kendisine ilişkin net 13-14 milyar dolarlık harcanabilir rezervi var. Bu, milletlerarası ölçütlere Fazla yetersiz bir fiyat. Neyse ki, kaynağı bilinmeyen Nakit (Nam-ı öbür net kusur noksan) Türkiye’nin imdadına yetişmiş durumda. Yılbaşından bu yana 25 milyar dolara yakın kaynağı bilinmeyen Nakit girişi oldu. Türkiye cari açığı bu türlü kapattı.
Kaynağı belgisiz Nakit akışı nereye kadar devam eder? Aşikâr ki seçime kadar. Türkiye iktisadı seçime kadar dayansa bile (O da şüpheli), seçimden sonra olağanlaşma kaçınılmaz olur.
Normal olan cari açığı bileğimizin gücüyle, yani ihracatla kapatmamız. Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri Mustafa Gültepe geçen hafta şöyle dedi:
“Enflasyon dikkate alındığında kurun bu düzeylerde olmaması gerekiyor. Kurun enflasyon oranında artması gerekiyor. Kurun üreticilere takviye çıkması gerekiyor. Aylık enflasyon yüzde 2 ise kurun da o düzeyde artması gerekiyor. Türkiye’de birçok yatırım yapıldı. Çarkların dönmesi lazım, dünyaya satış yapmamız gerek.”
Yorum Yok