Tamlin Magee | BBC Future
Bir periyoda damga vuran ET sinemasından Star Trek kısımlarına, Ursula K Le Guin ve Isaac Asimov kitaplarına, ilim kurgu muharrirlerinin uzun vakittir tartıştığı bir soru var: Şayet gezegenimize ulaşırlarsa, onlara nitekim nasıl davranırız?
Popüler kültürde dünya dışı varlıklara sık sık ikinci Sınıf vatandaş ya da beşerden daha düşük olarak yer verilir.
Eğer ET’nin insan arkadaşının müdahalesi olmasaydı, bir ameliyat masasında uzaylıyı modüllere ayıracaklardı. 2009 sineması District 9’da milyonlarca uzaylı “karidesin” başına Güney Afrika’nın kıyı mahallelerinde gelmeyen kalmıyor.
Dünya dışı Ömür arayışında Değerli bir yerde duran D?rake denklemine nazaran, istatistiksel olarak dünya dışı varlıkların bir yerlerde Mevcut olması mümkün gerek.
Her ne kadar galaksimizin büyüklüğü ve gezegenler ortasındaki devasa uzaklıklar Mevcut olsa da.
İngiltere’deki Open University’den Uzay bilimleri profesörü John Zarnecki, “Hayat bulmak ya da irtibat kurmak, bunu gerçekleştireceğimiz güne kadar her Vakit Irak bir ihtimal olarak kalacak” diyor:
“Bu bana Güneş sistemi dışındaki gezegenleri anımsatıyor, genç bir araştırmacıyken bu gezegenlerin varlığından bahsederdik.
“Ancak bunlardan bir Tane bulabilmemize İmkan yoktu zira bu teknik olarak Fazla zordu.”
Artık Güneş sistemi dışındaki gezegenlerin Mevcut olduğunu biliyoruz. Hatta kimileri su bulundurduğu için hayat için mümkün adaylardan.
Bu araştırmalar devam ederken Şayet biriyle irtibata geçebilirsek nasıl reaksiyon göstereceğimizi düşünmek mantıksız olmaz.
Özellikle de göreceğimiz varlığın beşerden Fazla farklı olma ihtimalini göz önünde bulundurursak.
İNSAN OLMAYANLARIN HAKLARI
Yazarların, insanların uaylılara güzel davranacağı konusunda bir umudu yok.
Belki de bunun sebebi, halihazırda bu dünyada da insanlara ve diğer varlıklara karşı davranışımızın tarih boyunca pek de güzel olmamasından kaynaklanıyordur.
İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde hazırlanan İnsan Hakları Üniversal Beyannamesi bile sıklıkla ihlal ediliyor.
Uzaylılarla nasıl irtibat kuracağımız konusunda gezegenimizdeki insan olmayan cinslere karşı tutumumuz da ipucu verebilir.
Ancak nihayet devirde hayvan hakları kümelerinin eforlarıyla hayvan hakları konusunda hukuksal ilerlemeler kaydedilmeye başlandı.
Yakın vakitte uzaylılar konusunda Aleni memleketler arası tartışmalarda da Ufak bir yol alındı.
London School of Economics’ten Uzay alanı hukuku uzmanı Jill Stuart, bizim hayatımız müddetince insanların Dünya dışı varlıklarla irtibat kuracağına inanmadığını belirtiyor.
Ancak Tekrar de bu tartışmaların gerçekleştirilmesi gerektiğini söylüyor:
“Kendimizi keşfetmek için kainatı araştırıyoruz, zira bu bizi birbirimizle, etrafla ve öteki cinslerle nasıl alaka kurduğumuz üzerine tekrar düşünmeye zorluyor”.
Stuart ayrıyeten tahminen de bu istikbal odaklı senaryoların asla gerçekleşmeyeceğini fakat Tüm bu sürecin Tekrar de değerli olduğunu belirtiyor.
NE CİNS BİR ZEKAYA SAHİP OLABİLİRLER?
Birleşmiş Milletler Uzay İşleri Ofisi (UNOOSA) Yöneticisi Niklas Hedman, insalığın Dünya dışından varlıklarla karşılaşıldığında nasıl davranılacağına dair memleketler arası bir muahede ya da düzenek olmadığını söylüyor.
Beş anne Uzay muahedesi da insanın uzayda ne yapacağına ve bunun öbür insanlara tesirleri üzerine ağırlaşıyor.
Uluslararası Uzaycılık Akademisi’nden Dünya Dışı Akıllı Ömür Araştırması kümesi 2010 yılında bir çerçeve ortaya koydu.
Bu, rastgele bir Dünya dışı akıllı Ömür sinyali tespit edildiğinde, memleketler arası uyum için bir forumun Birleşmiş Milletler (BM) ve Birleşmiş Milletler Hariç Uzayın Barışçıl Emellerle Kullanımı Komitesi (COPUOUS) üzerinden kurulmasını öneriyor.
Stuart, bu türlü bir durumla karşılaşıncaya dek herkes tarafından kabul edilmiş rastgele bir milletlerarası çerçevenin oluşturulabileceğini düşünmediğini söylüyor.
Göz önünde bulundurulacak anne noktalardan biri uzaylıların niyeti, yani kısaca dostça mı düşmanca mı davrandıklarını görmek olacak.
Stuart, bunun “aktif bir halde Dünya dışı varlıklarla bağlantı kurmak için çalışmalı mı yoksa edilgen bir halde Mevcut olup olmadıklarına dair bir işaret aramakla mı yetinmeliyiz” tartışmalarını beraberinde getirdiğini söylüyor.
Peki, bir uçan daire birden dünyanın rastgele bir yerine çarpsa ne olacak?
Bununla ilgili bir protokol belirlenmedi ya da önerilmedi.
Ancak Stuart’a nazaran onun indiği ülke buna nasıl yanıt verileceği konusunda öncülük etmek zorunda kalırken bulacaktır kendisini.
Bir görüşe nazaran onlara direkt insanlara davranıldığı üzere davranılmalı. Zira D?ünya’ya ulaşabilmiş rastgele bir tıbbın yüksek düzeyde zeka ve şuurun olacağını düşünmek mantıklı olur ve ona beşere yaklaşır üzere yaklaşılmalıdır.
Farklı tip zeka ve şuurların varlığı hesaba katılmalı.
Dünya üzerinde de şuuru yeni keşfedilen tipler var, bunlardan biri de zeki, şuurlu olduğu ve acıyı hissedebildiği anlaşılan ahtapot.
İngiltere’deki Plymouth Üniversitesi’nden Susan Blackmore, “Konu uzaylılara geldiğinde, şunu sormak zorundayız: Ne Cin bir zekaya sahipler?” diyor.
HİSSEDEBİLİYORLAR MI?
Bir öteki Kıymetli mevzu da Sıkıntı kapasitesi. “Uzaylılar Tasa çekebilir mi?” diye soruyor Blackmore:
“Öyleyse, onlara karşı ahlaki bir yükümlülüğümüz olmalı ve tahminen de bunun temelinde yasal çerçeveler oluşturmalıyız.”
Hayvanlar üzere dünya dışı varlıkların hakları üzerine de yazan Peter Singer, kilit mevzunun şuur olacağını söylüyor:
“Onların hissedebildiğini varsaysak da, onların Tasa ve Beğeni hissedebildiğini, Dilek ve ilgilerinin olduğunu keşfedebilmek biraz Vakit alır. Temel etik prensip, misal çıkarların eşit olarak dikkate alınmasıdır”.
Singer, buradaki zorluğun dünya dışı varlıkların ne üzere çıkarlara sahip olduğunu belirlemek olacağını ekliyor:
“Birçok şey dünya dışı varlıkların bilişsel kapasitelerine bağlı olacaktır. Ve bizimkinden Fazla daha gelişmişlerse, ne olduklarını kavrayamayabiliriz.”
İnsan olmayan varlıkların haklarını müdafaayı amaçlayan ABD’li Nonhuman Rights Project, bu hakların başlangıç ??noktasının ABD mahkemelerinde değer verilen ve bireyin ne yapacağını, nereye gideceğini, nasıl davranacağını seçebildiği özerklik olduğuna inanıyor.
Bilinç, haklar için yasal bir kriter olarak hizmet edemeyecek kadar geniş bir kategori zira kimse onun gerçekte ne olduğu konusunda hemfikir değil.
YA DİĞER BİR GEZEGENDE HAYAT BULURSAK?
İnsanların, uzaylı uygarlıkların doğal gelişimine müdahale etmekten kaçınması gerektiği fikrinin, Star Trek’te olduğu üzere bilimkurguda uzun bir geçmişi var.
Benzer fikirler bugün kendi dünyamızda halihazırda bedellendiriliyor fakat Örneğin NASA’nın Gezegen Müdafaa Ofisi, hem keşfedilen gezegenleri hem de Dünya’yı müdafaayı amaçlıyor.
Eğer uzaylılar gezegenimize ulaşabiliyorsa, tahminen de endişelenmemiz gereken şey onların hakları değildir.
Evrendeki hayatın kökenini ve tabiatını anlamayı, açıklamayı amaçlayan, kar gayesi gütmeyen bir araştırma kuruluşu olan Seti Enstitüsü’nden uzman astronom Seth Shostak, birtakım temaslar kurulacağı konusunda optimist.
Ancak iki Cin temas ortasında Fark yapmanın Değerli olduğunu söylüyor. Teknolojik olarak gelişmiş uygarlıklardan işaret ve sinyaller almamız, Dünya’ya yapılacak bir uzaylı ziyaretinden daha muhtemeldir:
“Eğer bu Cin işaretler alırsak da, göndereceğimiz rastgele bir sinyalin ulaşması o kadar uzun sürer ki, ne söyleyeceğimiz konusunda dikkatli olmak için çokça vaktimiz olur”.
Ancak bir uzaylı ziyareti, onların bizimkinin Fazla ötesinde bir teknolojisi olduğu manasına geliyor.
ET’nin arkadaşları, gişe rekorları kıran sinemanın sonunda onu Son aldıklarında, Şayet isteselerdi muhtemelen “eve” dönüş yolunda Dünya’yı yok edebilirlerdi.
Bu durumda, daha Müsait bir soru şu olabilir: Yeni uzaylı yöneticiler bize haklar verir mi?
“Saldırganlarsa ne yapacağız?” diye soruyor Shostak, “Bu, ABD Hava Kuvvetleri ile karşılaşan Neandertaller üzere olurdu ve buradaki Kıymetli husus Neandertallerin siyasetleri olmazdı”.
Yorum Yok