Ceviz Üreticileri Derneği (CÜD) Eş Lideri Ömer Ergüder, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve etrafındaki 10 ili etkileyen afetin, bölgedeki tarım faaliyetlerini Olumsuz etkilediğini söyledi.
Kahramanmaraş başta olmak üzere Malatya, Adıyaman ve Hatay bölgelerindeki koz bahçelerinin etkilendiğini Anlatım eden Ergüder, altyapı kaynaklı sulama ve bakım mevzularında yaşanan aksaklıkların Eser kaybını ve randıman düşüşünü beraberinde getirebileceğinin altını çizdi.
Sulama ve bakım problemlerinin ziraî üretim faaliyetlerinin gecikmesi yahut yapılamamasına neden olabileceğini belirten Ergüder, “Hasat edilmiş ve depolanmış eserlerin birçok ziyan görerek kayıplar yaşanmasına neden olabilir. Öte yandan zelzele, bölgedeki meyve bahçelerinin sulama altyapılarına da ziyan verdi. Yaşadığımız zelzele felaketi nedeniyle, koz başta olmak üzere Misli kabuklu meyvelerde fiyatlar da etkilenecektir diye kestirim ediyoruz. Öte yandan Kahramanmaraş’ta koz ve tarım açısından Fazla Kıymetli bir merkez bulunuyor; 1995 yılında 135 dekar alanda kurulmuş ‘Sert Kabuklu Meyveler Gen Islah Merkezi’. zelzele sonrası yapılacak konutlar için ne yazık ki bu merkezin yer aldığı bölgeler seçilmiş durumda. koz Üreticileri Derneği olarak, Laf konusu alanların depremzedelere yapılacak yeni Ömür yerleri için Biricik seçenek olmadığını düşünüyoruz. Hem cevizin hem de tarımın geleceği ismine bu konutların Öbür bir alanda inşa edilmesi daha gerçek olacaktır. Bahisle ilgili gelişmeleri yakından ve korkuyla takip ediyoruz” dedi.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sütyemez ise Türkiye koz üretiminin yüzde 7’sinin Kahramanmaraş, yaklaşık yüzde 20’sinin de sarsıntıdan etkilenen öbür vilayetlerde gerçekleştiğini söyledi. Prof. Dr. Sütyemez, “Dünyanın gelmiş geçmiş en Aka tesire sahip olan bu zelzelesi, başta Kahramanmaraş olmak üzere, bütün bölgeyi etkiledi. Bu vilayetlerde Özellikle Amel gücü konusunda Olumsuz yansımalarla karşılaşacağız. Kahramanmaraş, zelzele bölgeleri içerisinde oransal olarak en Çok koz üretim hissesine sahip” diye konuştu.
“FİYATLARA DA TESİR EDECEK”
Türkiye’de Özellikle bitkisel üretime ilişkin fiyatları iddia etmenin Fazla kolay olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Sütyemez, “Önceki yıllarda Ufak iklim hareketlenmelerinin, Öbür ülkelerdeki gelişmelerin, raflarımızdaki eserlere farklı oranlarda yansıdığına Şahit olduk. Misli kabuklu meyvelerin en Fazla yetiştirildiği alanlar, zelzeleden etkilenen vilayetlerinin sonları içerisinde yer alıyor. Sarsıntı, bölgelerdeki meyve bahçelerinin sulama altyapılarına değişik düzeylerde ziyanlar verdi. Bu zararın ceviz, antepfıstığı ve badem üretimine ne oranda yansıyacağı konusunda şu anda bir Fikir söylemek yanlışsız olmasa eserlerin fiyatlarına bir tesiri olacağını öngörüyoruz” dedi.
Cevizin öbür Misli kabuklu meyvelere nazaran suya karşı daha hisli olduğu bilgisini de veren Prof. Dr. Sütyemez “Bahçelerdeki sulama altyapılarındaki sıkıntıların ivedilikle giderilmesi ve bu süreç sırasında koz bahçelerine öncelik verilmesi gerekiyor. Bölgedeki üretimi teşvik edecek ekstra takviyelerle, koz üreticisinin moral ve motivasyonunu da yükseltmek gerekiyor” diye konuştu.
TARIMDAKİ RANDIMANIN zelzele ÖNCESİNE ULAŞMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Deprem bölgesindeki meyve yetiştiriciliğinin genelinde görülen aksaklıkların tahlilinin “kısa orta ve uzun vadeli plan ve programlar dâhilinde yapılması gerektiğinin de altını çizen Prof. Dr. Sütyemez, tarım bölümünde çalışan işletmelerin bu Aka felaket öncesi devirlerine ulaştırmak ve kalıcı ortamın sağlanması için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
- Deprem bölgelerinde ziyan gören başta sulama olmak üzere bütün ziraî altyapı eksikleri giderilmeli yahut yine yapılmalı,
- Tarımsal iktisat ve istihdam açısından dayanaklar artırılmalı ve bölgede üretim yapanlar nezdinde göçe Mani olacak önlemler alınmalı.
- Bölgede mevsimlik tarım çalışanlarının istihdamı için önlemler alınmalı,
- Üreticilere tohum ve gübre, ziraî ekipman takviyesi verilerek bölgedeki üretim desteklenmeli
- Bölgedeki kaynak sularının kullanıldığı alanlarda kimyasal Bina gözden geçirilmeli,
- Tarımsal üretim bölümünden işten ayrılma/çıkartılmanın önüne geçilmesi için zelzele bölgesine yönelik ek destekleme plan ve programları uygulanmalı,
- Bölgelerin ekolojik ve toplumsal Bina özellikleri dikkate alınarak entegre havza rehabilitasyon projeler yapılmalı,
- Bölgenin ziraî üretimindeki tesirlerini belirlemek hedefiyle bahis paydaşlarıyla aktif çalışmamalar yapılmalı,
- Hasar görmüş depolama tesisleri güzelleştirilmeli,
- Muhtemel göç sebebiyle boş kalacak toprakların bakanlık tarafından tespit edilmeli ve kiralanarak üretime yönlendirilmeli,
- Bölgenin tekrar rehabilitasyonu kapsamında, bütün ziraî bölümlere kapasitesine nazaran finansman takviyeleri sağlanmalı,
- Depremzedeler için yapılacak Hane alanlarında kesinlikle bilimsel bilgilere nazaran devinim edilmeli. Bitkisel üretim, ıslah ve gen kaynakları kapsamında bilimsel altyapıların kurulduğu alanlarda asla Hane yapılmamalı.
Depremden etkilenen vilayetlerin, Türkiye Yekün ziraî hasılası içerisindeki hisselerinin yüzde 13 ile 21 ortasında değiştiğini belirten Prof. Dr. Mehmet Sütyemez, bölgenin tarım toprağı varlığının, Türkiye tarım yerlerinin yaklaşık yüzde 17’sini oluşturduğunu söyledi. Türkiye’de meyvecilik yapılan alanların yüzde 26’sını oluşturan tarla tarımı alanının yüzde 16.2’sinin zelzeleden etkilenen vilayetlerde bulunduğu bilgisini veren Prof. Dr. Sütyemez, bölgenin ceviz, kayısı, antepfıstığı, badem, zeytin, yenidünya ve nar üretimi açısından Türkiye tarımında Değerli bir potansiyele sahip olduğunu anlattı.
“GÖÇ KISA VADE DE Olumsuz TESİR YARATACAKTIR”
Tarım, hayvancılık, su eserleri üzere eserlerin ülkemiz açısından epey Aka bir kısmını oluşturan bu bölgelerde yaşanabilecek göç durumlarının kısa vadede Olumsuz bir tesir yaratacağını söyleyen Prof. Dr. Sütyemez, “Özelikle Hatay bölgesinde üretim potansiyelinin diğer bölgelere daha yüksek oranda Olumsuz etkileneceğini söyleyebiliriz. Fakat ekonomik hayatı yüklü olarak ziraî üretime dayalı olan bölge halkı, bir formda bölgede kalmaya efor ediyor. Bu yüzden ziraî Amel gücünün bir halde bölgede tutulmasına yönelik acil önlemler alınması gerekiyor” diye konuştu.
Yorum Yok