Ömer Kavur‘un vefatını üzerinden 18 Yıl geçti.
ÖMER KAVUR KİMDİR?
Ankara’da 18 Haziran 1944’te dünyaya gelen Kavur, sanata meraklı annesi Abbase Sina Moralı ile Girit göçmeni, Dışişleri Bakanlığında memur İbrahim Şadi Kavur’un Biricik çocuğu olarak dünyaya geldi.
Kavur, babasının Aka elçilik vazifesi sebebiyle o dönemki Yugoslavya’da eğitim hayatına başladı. Daha sonra ailesiyle İstanbul’a gelen Kavur, ilkokulu Kızıltoprak’ta, ortaokulu Robert Kolejinde, liseyi ise Kabataş Erkek Lisesinde tamamladı. Rüştiye ve İdadi yıllarında Fenerbahçe’de basketbol oynadı. Kolejde okurken şimdi 16 yaşında Michelangelo Antonioni’nin “La Notte” (Gece) sinemasını izleyerek direktör olmaya karar verdi.
ÖMER KAVUR’UN EĞİTİM HAYATI
Usta direktör, üniversite eğitimi için Paris’e gitti. Conservatoire Libre du Cinema Français’de sinema, Sorbonne Haute Ecole du Journalisme’de gazetecilik okudu. Teknik-pratik sinema eğitimini Paris Üniversitesinde gerçekleştirdiği sinema tarihi yüksek lisansıyla bütünleyen Kavur, bu periyotta çektiği kısa sinemalarla İlgi çekti ve Çeşitli mükafatlar kazandı.
Kavur, Fransa’da kaldığı yıllarda Alain Robbe Grillet’nin 1968 imali “L Homme qui merit” (Yalan Söyleyen Adam) ve Bryan Forbes’un 1969 imali “The Madwoman of Chaillot” (Çılgın Kadın) sinemalarında direktör yardımcılığını üstlendi.
Master eğitimini yarıda bırakan Kavur, 1971’de yurda dönüşünde Atatürk ve Boğaziçi köprüleri ile ilgili belgeseller çekti.
Kavur, Fransa’da yaşarken “Sinemada Fransız Yeni Dalgası” olarak isimlendirilen akımdan etkilendi. Bu durum, ilerleyen yıllarda onun “yaratıcı yönetmen” olarak anılmasına Sebep oldu.
Türk sinemasında yaptığı yazın uyarlamalarıyla dikkat çekti
Türk sinemasında edebiyatçılarla yaptığı Amel birliği ve uyarlamalarıyla Değerli bir yer edinen Kavur, 1974’te Refik Halit Karay’ın tıpkı isimli yapıtından uyarlanan “Yatık Emine” sinemasını Necla Nazır’la çekti.
Bir mühlet reklam sinemalarına dönen Kavur, 1979’da İstanbul’daki kimsesiz çocukların hayatlarını husus Meydan “Yusuf ile Kenan”ı izleyiciyle buluşturdu. Sinema, periyodun standart “toplumcu-gerçekçi” sinemalarına alternatif bir eser olarak dikkati çekti.
Kavur’un toplumun itilmişleri ortasından çekip çıkardığı iki çocuğun öyküsünü Kolay ve tesirli bir sinema lisanıyla anlattığı bu eser Milano Sinema Şenliği’nden Aka mükafatla döndü. Lakin sinemadaki bir sokak çocuğu karakteri sebebiyle sinema, Türkiye’de sansür şurasından ceza aldı. O yılki Antalya Sinema Şenliği’nde heyet sansürü protesto ederek, şenliği iptal etti.
32 Yıl sonra, 1979 ve 1980 heyetlerinin yaşayan üyeleri tarafından 2011’de yapılan kıymetlendirme sonucu Yavuz Özkan’ın yönettiği “Demiryol” ve Ömer Kavur’un yönettiği “Yusuf ile Kenan” sineması 1979’un “En Âlâ Film” mükafatını paylaştı.
“Anayurt Oteli”, Türk sinema tarihinin birinci 10 yapıtından biri kabul edildi
Ömer Kavur’un müellif Füruzan’ın bir hikayesinden uyarlanan 1981 imali “Ah Hoş İstanbul” sineması, 18. Antalya Sinema Şenliği’nde en yeterli ikinci sinema oldu ve o Yıl birincilik mükafatı şenlikte kimseye verilmedi. Kavur, 1982’de Selim İleri’nin senaryosundan çektiği “Göl” sinemasının içerdiği tansiyon öğeleriyle de Türk sinemasında farklı bir denemeye imza attı.
“Amansız Yol” isimli 1985 üretimi sinema, Kavur’un sinemasının anne motiflerinden “yolculuk” temasının en bariz olduğu birinci Devre sinemasıydı. Senaryosunu barış Pirhasan’la hazırladığı, Alman sinema direktörü Wim Wenders’in etkilerini taşıyan sinemada Kavur, Ufak insanların sevgi arayışlarına ağırlaştı.
Yönetmen Kavur, tıpkı Yıl senaryosunu Yeniden Pirhasan’la yazdığı “Körebe”de, kaçırılan kızını arayan yalnız bir bayanın öyküsünden yola çıkarak, 1980 sonrası kent yaşamının etkileyici bir görünümünü çizdi.
Yusuf Atılgan’ın romanından uyarladığı ve birçok Ödül getiren 1987 yılındaki “Anayurt Oteli” sineması de unutulmayan, başarılı sinemalarından biri oldu. Bir insanın İç tansiyonunu ve taşra hayatının durağanlığını, tansiyon sinemalarını aratmayan bir tedirginlik atmosferi içinde yansıtan üretim, Kolay lakin derinlikli anlatımıyla dikkati çekti.
Film ayrıyeten, sinema otoriteleri tarafından Türk sinema tarihinin birinci 10 yapıtından biri kabul edildi. Ömer Kavur’un birinci başyapıtı olan bu eser Venedik Sinema Şenliği’nde de gösterildi.
ÖMER KAVUR’UN özel YAŞAMI
Ömer Kavur, memleketler arası yapımlar gerçekleştiren Alfa Sinema’yı kurdu. Sanatçı Hümeyra ile 1980’li yılların başında evlenen Kavur’un bu evliliği 2 buçuk Yıl sürdü.
Bir röportajında sinemalarında kullandığı temalar üzerine konuşan Kavur, şunları kaydetmişti:
“Eğer kavramdan Fazla tematik özellikler olarak ne kullandığıma bakılırsa, yalnızlık, iletişimsizlik, seyahat, ki bu hem fizikî hem içsel seyahat manasını taşır, temaları üzerinde daha Çok yoğunlaştığım söylenebilir. Vakit kavramına bakışımı farklı noktalara ve farklı bir algılayış biçimine çekmeye çalıştığımı söyleyebilirim. Günümüz Çağdaş beşerinin rasyonel ve pragmatik dilimlere ya da Ufak ünitelere ayrılan Vakit kavramını reddeden, daha geniş perspektifte Fazla izafi olan zaman-uzan bütünlüğünü içeren bir kavramdan Laf etmek hedefindeyim.”
ÖMER KAVUR’UN ÖLÜMÜ
Usta sinemacı, lenf kanseri nedeniyle 12 Mayıs 2005’te 60 yaşında İstanbul’da hayatını yitirdi.
ÖMER KAVUR FİLMLERİ
Kariyeri boyunca birçok şenlikten mükafatla dönen Ömer Kavur’un direktör, senarist ve üretimci olarak imza attığı kimi sinemalar şöyle:
“Gece Yolculuğu”, “Gizli Yüz”, “Aşk Üzerine Söylenmemiş Her şey”, “Akrebin Yolculuğu”, “Koltuk”, “Patroniçe”, “Beş Kollu Avize”, “Kırık Bir Aşk Hikayesi”, “Akrebin Yolculuğu”, “Körebe”, “Melekler Evi”, “İçimizden Biri: Yunus Emre”, “Parçalanma”, “Gönlümdeki Köşk Olmasa” ve “Karşılaşma”
Yorum Yok