Akmeşe Cumhuriyet Mahallesi Çiftlik yolunda bulunan yaklaşık 300 yıllık su değirmeni, uzun yıllar boyunca bölgenin un gereksinimini karşıladı. Akmeşe haricindeki Fazla sayıda köyün de un gereksinimini karşılayan değirmen, 1950’li yıllara kadar kullanıldı.
Zamanla yıpranan tarihi değirmenden geriye yalnızca Hariç duvarları kaldı. Etrafındaki derelere yapılan bentlerle oluşturulan göletten kanallar yardımıyla dev ahşap çarkı döndürülen değirmen, suların azaldığı periyotta ise o devrin teknolojisi ile kurulan Buğu kazanlarıyla un öğütmeye devam etti.
Akmeşe’de ikamet eden yurttaşlar değirmenin restore edilmesini ve turizme kazandırılacağı günü bekliyor.
“BİRÇOK ETRAF KÖYLERDEN GELEN BUĞDAYLAR ÖĞÜTÜLÜYORDU”
Akmeşe köyünün tarihiyle ilgili araştırmalar yapan ve iki kitap yazan Yakup Özkan, “Değirmen geçmiş devirde burada yaşayan Ermenilerin döner sermayesinin en Temel gelirlerinden bir tanesiydi. Birçok Etraf köylerden gelen buğdaylar öğütülüyordu. Öğütülen buğdaylardan hak alınarak kiliseye gelir temin ediliyordu. Değirmenin hamisi durumunda olan Apik Uncuyan 13 Ağustos 1905 tarihinde öldürülünce kardeşi onun kaldığı yerden değirmeni devam ettirdi. 1911 yılında su türbininden vazgeçilip, su değirmenine bir motor konuldu. O formda de kullanılmaya devam etti” dedi.
“300 YILIN ÜZERİNDE VE HATTA HALA AYAKTA”
Değirmenin esaslı bir geçmişe sahip olduğunu belirten Özkan, “Değirmenin tarihiyle ilgili değişik tarihlerde bilgiler buluyoruz. Su türbininin eklenmesi, etrafın düzelmesi, 300 metre üstteki bentinin onarılması ile ilgili kayıtlara rastladık. Ama inşaat kaydıyla ilgili Kesin bir kayıta ulaşmış değiliz. Söylenenlere nazaran 1600’lü yılların başlarında buraya gelen Ermenilerin yapıtının olması kuvvetle mümkün. 1600 üzerinde bir hesap yapacak olursak 300 yılın üzerinde ve hatta hala ayakta. Bir onarım bekleyen, tamir ve bakım gerektiren durumda beklemekte” diye konuştu.
“RESTORE EDİLMESİNİ UMUTLA BEKLİYORUZ”
Yakup Özkan, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Şu anda değirmenin mülkiyeti Akmeşe’de yaşayan bir komşumuzun üzerinde, 7 dönüm tapulu. Buranın onarımı ile ilgili İzmit Belediye Lideri Fatma Kaplan Hürriyet bir Uğraş içerisine girdi Ama yerin istimlağı ile ilgili Sıkıntı yaşıyorlar diye duyuyorum. Onunla ilgili dava konusu oldu. Değirmenin İzmit Belediyesi tarafından restore edilmesini umutla bekliyoruz.”
Yorum Yok